محلول تزریقی دکستروز 50 %
شکل دارویی : ویال های 50 میلی لیتری تک دوز
دسته دارویی : تامین کننده کالری
موارد مصرف:
به عنوان منبع انرژی در حالاتی که تغذیه از راه وریدی باید صورت گیرد، مصرف می شود. محلول تزریقی دکستروز 50% عموما در بزرگسالان و کودکان برای درمان کاهش قند خون ( هایپوگلیسمی) ناشی از مصرف زیاد انسولین یا هر علت دیگر، استفاده می شود. برای درمان علائم شدید هایپوگلیسمی در نوزادان و اطفال از محلول تزریقی دکستروز 20% استفاده می شود. این فرآورده محلول تزریقی هایپرتونیک در نظر گرفته می شود.
موارد منع مصرف :
این فرآورده نباید در افراد زیر مصرف شود : در مواردی که فرد دچار کمای دیابتیک (Diabetic Coma )، خونریزی های داخل جمجمه یا داخل ستون فقرات ، کمای هپاتیک ( Hepatic Coma)، سکته ایسکمیک، هیدراسیون شدید، آنوری Anuria)) ، افراد مبتلا به دیلیریم ترمنس که دهیدراته شده اند، سندروم سوء جذب گلوکز - گالاکتوز و افرادی که به ذرت، غلات و یا محصولات آن حساسیت دارند.
مصرف در دوره بارداری :
در مورد مصرف این فرآورده در بارداری و شیردهی اطلاعاتی در دسترس نیست (گروه C)، و فقط با نظر پزشک متخصص برای این گروه تجویز می شود.
هشدارها :
این فرآورده ممکن است ترومبوز و فلبیت در محل تزریق ایجاد کند که در صورت وقوع ، تزریق می بایستی قطع شود. این فرآورده هیچگاه نباید همراه خون از طریق یک ست انفوزیون مشترک ، تزریق شود.
موارد احتیاط :
محلول های دکستروز باید در بیماران دیابتی بدون تظاهرات بالینی یا با علائم آشکار و همچنین در بیماران مبتلا به سندروم عدم تحمل کربوهیدرات، هایپوفسفاتمی، کمبود تیامین با احتیاط مصرف شود. از تزریق سریع باید خودداری گردد زیرا ممکن است باعث ایجاد هایپرگلیسمی، سندروم هایپراسمولار، ادم ریوی یا گلیکوزوری، گیجی و از دست دادن هوشیاری شود.
دوزاژ و طریقه مصرف:
محلول تزریقی دکستروز با غلظت بیشتر از 10 درصد، به جز موارد اورژانس هایپوگلیسمی شدید، باید به مقدار مناسب رقیق شده و سپس از طریق عروق بزرگ مرکزی به شکل IV تزریق شود. در موارد اورژانس هایپوگلیسمی، این فرآورده را میتوان به آهستگی از طریق عروق بزرگ محیطی و با سرسوزن کوچک، به شکل IV تزریق کرد. دوز مصرفی دکستروز به سن ، وزن ، وضعیت بیماری فرد ، وضعیت مایعات ، الکترولیت و تعادل اسید - باز بیمار بستگی دارد. سرعت معمول تزریق دکستروز در کودکان و بزرگسالانg/kg/h 0/5 و حداکثر g/kg/h 8/0 است. برای درمان موارد اورژانس هیپوگلیسمی به هر علت، در بزرگسالان 50-20 میلی لیتر محلول تزریقی دکستروز 50% با سرعت حداکثرml/min 3 به شکل IV تجویز می شود. دوز لازم در اطفال و نوزادان g/kg/dose 0/5-0/25 از محلول تزریقی 20% می باشد که حداکثر mL 15-12 از محلول فوق را می توان استفاده نمود که باید به آهستگی به شکل IV تزریق شود. این فرآورده به هیچ وجه نباید به صورت داخل عضلانی (IM ) و زیرپوستی( SC) تزریق شود.
عوارض جانبی :
تحریک پوستی، خروج محلول از رگ (Extravasation )، تب، عفونت، در ناحیه تزریق، احتباس سدیم، ادم و در صورت عدم شناسایی و درمان، سکته قلبی از خطرات بالقوه دکستروز است. مصرف دکستروز تزریقی ممکن است باعث هیپوکالمی، هیپوفسفاتمی و هیپومنیزی می گردد. مصرف طولانی مدت محلول های دکستروز به شکل تغذیه وریدی، ممکن است باعث اختلال در تولید انسولین شود. برای جلوگیری از این امر ، ممکن است نیاز به مصرف توام انسولین نیز باشد. قند خون و ادرار باید به طور مرتب کنترل شود. تزریق دکستروز ممکن است منجر به دیورز گردد.
تداخلات دارویی :
داروهای زیر با این فرآورده ناسازگاراند اگرچه مونوگراف هر دارو باید به صورت جداگانه بررسی شود.
کورتیکواستروئید ها و کورتیکوتروپین ها، آموکسی سیلین، آلتپلاز، کسپوفانژین، کوآموکسی کلاو، دانترولن، هیدرالازین، دیگوکسین، فروزماید، ایزونیازید، ایتراکونازول
فارماکوکینتیک :
این فرآورده با کربن دی اکسید و آب متابولیزه می شود و باقی مانده آن از کلیه دفع می شود. نیمه عمر این فرآورده نامشخص و جذب آن بالا و سریع است.
شرایط نگهداری :
در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری و از یخ زدگی محافظت گردد. محلول شفاف، بی رنگ تا زرد کمرنگ و فاقد ذرات معلق است، در غیر این صورت از مصرف آن خودداری گردد. محلول باید بلافاصله پس از باز کردن در ویال مصرف گردد، باقیمانده را پس از مصرف دور بریزید.
بسته بندی : هر جعبه حاوی 50 ویال 50 میلی لیتری می باشد.